Ogenschijnlijk kleine dingen kunnen een grote invloed hebben op je prestaties in een rollenspel.
Een voorbeeld uit de dagelijkse praktijk: u of jij.
Welke aanspreekvorm moet je nou kiezen, en sterker nog: wat als je het door elkaar begint te husselen, zoals ik?
Ik kom soms mensen tegen, vaak jonger dan ik maar niet altijd, die in de war raken van enerzijds de positie waarin ze worden geplaatst in het rollenspel, en anderzijds degene (en diens leeftijd) die tegenover ze zit.
Herken je dat? Ik hoor heel graag wat jij dan doet. En is dat hetzelfde als wat je zou willen doen?
>>U of jij? Wat doe jij? Laat hier je commentaar achter>>
Aanspreekvorm: jij!
Ik ben zelf nogal jij-erig opgevoed. Nogal anti-autoritair. Gelijkwaardigheid boven alles. Dat veroorzaakt soms lastige situaties. Dan spreek ik iemand aan met jij, en hoor me dat vervolgens doen, en word daar zelf al ongemakkelijk van. Oei, dat had ik niet moeten doen. In de volgende zin let ik daar dan op, en zeg ik netjes u, maar nog geen 3 zinnen later kan het zomaar weer ‘jij’ worden.
Het gevolg voor mezelf is dat ik me nogal bewust word van mezelf, en meer met u en jij bezig ben dan met de inhoud van het gesprek of met de ander sowieso.
Voor de ander kan het gevolg verwarring zijn. Of iemand kan zich beledigd voelen doordat hij of zij vindt dat je te weinig respect betuigt.
Het kan zelfs voorkomen als ik in een rollenspel zit. Dan speel ik een hogere positie dan de kandidaat en vraagt dat van mij een meer vormelijke omgang. Toch kan er dan ook bij mij wel eens een ‘jij’ tussendoor piepen.
Meer mensen hebben dit probleem andersom! Die zijn veel sneller geneigd om ‘u’ tegen de ander te zeggen. En dan ben je bijvoorbeeld een leidinggevende en moet je iemand stevig aanspreken op ongewenst gedrag. Of een leidinggevende die de ander moet helpen en coachen.
Als je anderen respect betoont door ze met u aan te spreken, kun jij dan ook nog iemand stevig aanspreken, iemand coachen of stevige onderhandelingen voeren? Of ga jij in die situaties, net als ik, u en jij door elkaar husselen?
Je krijgt dan een wat gek gesprek.
En het lijkt een klein detail, maar het kan voor jezelf, voor de ander of voor beiden een vervreemdend of zelfs verstorend effect hebben.
Wat is dan de remedie voor de juiste aanspreekvorm?
De leukste gesprekken, of het nou een rollenspel is of iets anders, zijn de échte gesprekken. Gesprekken waarin beiden iets van zichzelf laten zien. Waarin je iets van je kwetsbaarheid durft te laten zien. Oók als het een vormelijk en/of formeel gesprek is. En ook als het een rollenspel is waar best wat van af hangt.
En als je merkt dat jij of de ander met u en jij loopt te klooien, durf jij dan het heft in handen te nemen ent het -even- onderwerp van gesprek te maken?
Kort, je hebt immers maar beperkte tijd in een rollenspel, maar wel effectief!
Dat betekent: écht zijn, authentiek zijn en niet dit als een trucje toe te passen.
Ik zou bijvoorbeeld iets kunnen zeggen als: “Ik ben de hele tijd u en jij door elkaar aan het gebruiken merk ik. Ik hoop niet dat u er last van heeft, ik heb er zelf wel wat last van. Anti-autoritaire opvoeding ;-)”
En dan maar kijken wat die ander er over zegt. Misschien zegt die wel iets als, nou ik heb er inderdaad last van!
Dan zal ik waarschijnlijk beloven er mijn best voor te doen. En als ik me dan betrap op toch een vergissing kan ik in ieder geval refereren (een glimlach kan al genoeg zijn als referentie) aan dat eerder benoemde manco!
Vervolgens is er van alles mogelijk; ik zou kunnen voorstellen op ‘jij’ over te gaan. Of vragen op welke andere manier ik m’n respect kan betuigen. Of…
Wat doe jij als je jezelf betrapt op het husselen van u en jij?
>>Laat het me hier weten, ik ben benieuwd naar je reactie!>>
